Sve o drveću

Čuvari istorije, prirode i živog sveta ponosno se uzdižu planetom stotinama miliona godina, a naučnici još uvek pokušavaju da dokuče njihove tajne... Srećom, neke od njih su otkrivene.

Svako drvo je živ organizam koji brine o sebi, ali i o drugom, "komšijskom" drveću. Neke radnje i procesi koji se mogu uočiti kod nekih vrsta drveća tokom njihovog životnog veka zaista oduzimaju dah... 

Pogledajte i: Drvo koje rađa četrdeset različitih vrsta plodova

1. Drveće može da eksplodira

Jedna vrsta mlečike koja živi u tropskim predelima (Hura Crepitans) u svakom svom delu sadrži otrovne komponente. Seme ovog drvete eksplodira toliko jako da može da povredi životinje i ljude koji mu se nađu u blizini. Iako je ovo pozitivno, ukoliko imamo na umu razmnožavanje, sam čin eksplozije može biti fatalan po život. Zbog svog neobičnog svojstva još se naziva i Drvo dinamit.

2. Jedna vrsta ima neobične čuvare

Na bagremovom drvetu žive i njegovim sokovima se hrane mravi koji ga čuvaju od drugih bića u prirodi, recimo biljojeda. Na taj način mravi dobijaju kvalitetnu hranu, a drvo svoje lične čuvare.

Saznajte i: Zašto imamo običaj "da kucnemo u drvo"?

3. Drvo samoubica

Novootrkivena vrsta palminog drveta mora da uvene da bi se razmnožavala. Ovo drveće troši mnogo energije kako bi privuklo oprašivače, pre svega je umire vrlo brzo nakon razvoja plodova. Deblo je visoko oko 18 metara, a široko oko pet metara, dok njegovo lišće raste tako da formira oblik piramide. 

4. Da li su ova stabla besmrtna?

Dreveće spada u najstarije žive organizme na našoj planeti. U Švedskoj postoji jela koja potiče još iz ledenog doba. Tajna dugovečnosti ovog drveta je u njenoj misterioznoj sposobnosti da klonira samu sebe. Kada deblo izumre, odmah izraste novo, tako da je u suštini najstariji deo ove jele njen koren. 

Na Siciliji živi najstarije kestenovo drvo na svetu i drži Giniosov rekord u širini stabla koja iznosi 58 metara. 

Pogledajte i: Loza koja liči na drvo po kojem se penje

5. Drveće koje samo sebe đubri. 

Istraživači su otkrili specifičnu sposobnost drveća koja se ispoljava kada se stablo iseče. Panj koji ostaje privlači azot iz vazduha kako bi nahranio prostor oko sebe - tlo i travu. Ova sposobnost je najizraženija kod drveća koje raste u tropskim šumama. Što se tiče načina koji hrane sebe, primećeno je da takva stabla upijaju ugljenik, koji im pomaže u regeneraciji. 

Najstarije drveće
Vjeruje se da su najstarije žive biljke borovi (Pinus longaeva) koji rastu u američkim stjenovitim planinama. Neki su stari najmanje 4600 godina.

Najšire živo drvo
>>El Tule<< montezumski čempres (Taxodium mucronatum) koji raste u meksičkoj Oaxaci, ima deblo obima 46 metara, što je najveći obim bilo koje žive biljke.

Najšire ikad
Krajem 18. vijeka zabilježeno je da je kesten (Castanea sativa) na Etni imao obim 58 metara. Nikad nije pronađeno drva većeg obima.



Najdublji korijen
Drvo smokve (Ficus spp.) može imati vrlo dug korijen. Jedan primjerak u Južnoj Africi ima korijen dubok 120 metara. To je najdublji ikad pronađen korijen.

Najviše živo drvo
Mendocino Tree, golemi mamutovac (Sequiola sempervirens) u kalifornijskom državnom rezervatu Montgomery s visinom od 112 metara najviše je stablo na svijetu

Najviše ikad
S visinom od 133 metara izmjerenom 1872., australski carski eukaliptus (Eucalyptus regans) najviše je ikad zabilježeno drvo. Raslo je pored rijeke Watts u australskoj pokrajini Viktoriji.


Najteže živo drvo
>>General Sherman<<, golemi mamutovac (Sequoiadendron giganteum) koji raste u Kaliforniji najteže je živo biće na svijetu. Masa mu je oko 2500 tona što je jednako masi 19 odraslih plavih kitova. Visoko je 84 metra i ima obim od 25 metara.

Golemi listovi
Brojne palme imaju velike listove, ali palma vrste Raphia ruffia koja raste na obalama Indijskog okeana, ima najveće ikad pronađene listove. Središnja stabljika može narasti do 3.7 metara, dok sam list može biti duži od 18 metara.

Najbrži rast
Stablo bijele albicije (Albizia falcata) na Borneu u 13 je mjeseci naraslo 10.7 metara, odnosno oko 2.5 cm na dan. Brzina rasta te vrste čini je važnim izvorom drvene građe.


- Da dobijete sliku o starosti drveta, izmjerite obim debla na visini od 1.5 metara od tla. Svakih 2.5 cm obima predstavlja godinu starosti.