Sa Wikipedije, slobodne enciklopedije
 | |
|---|---|
 | |
| Sistematika | |
| Carstvo | Plantae |
| Divizija | Magnoliophyta |
| Klasa | Magnoliopsida |
| Red | Ranunculales |
| Porodica | Ranunculaceae |
| Rod | Nigella |
| Vrsta | N. sativa |
| Dvojno ime | |
| Nigella sativa | |
Čurekot, crni kim ili crni kumin (lat. Nigella sativa), je cvijetna biljka iz porodice Ranunculaceae porijeklom iz jugozapadne Azije, koja nije u srodstvu sa kimom. Pravi čurekot je jednogodišnja zeljasta biljka. Naraste do 40 cm. Ima nazubljene, perjaste listove i svijetlo-plave ili bijele cvjetove. Cvjeta u julu, a sjeme dozrijeva u septembru. Biljka nije previše osjetljiva na mraz, te može rasti i u hladnijoj klimi. Cvjetovi su hemafrodični, sadrže i tučak i prašnike.
Sadržaj
[sakrij]Rasprostranjenost[uredi | uredi izvor]
Čurekot se može naći u južnoj Evropi, zapadnoj Aziji, Indiji i sjevernoj Africi. Srodna vrsta je poljski crni kim (lat.:Nigella arvensis) i mogao se, kao korov, naći na poljima srednje i sjeverne Evrope, ali je ova vrsta, uz još neke druge na listi ugroženih ili popuno iskorijenjenih biljki.
Hemijski sastav[uredi | uredi izvor]
Zrelo sjeme sadrži oko 1.5% eteričnog ulja. Ulje sjemena sadrži i oko 35% masnih kiselina(Lauric acid, Myristic acid, Palmitic acid, Stearic acid, Oleic acid, Linoleic, Linolenic acid, Eicosadienoic acid). Kompletan hemijski sastav:[1]
Upotreba[uredi | uredi izvor]
U zemljama Orijenta koristi se kao ljutkasti začin i u medicini. Ukusom podsjeća na sezam i kim. Sjemenkama se, naročito u azijskim zemljama, posipaju po pecivu. Čurekot se koristi kao dodatak sarajevskom somunu i ostalim pecivima. U upotrebi je i ulje dobiveno od sjemenki hladnom destilacijom. Ulje čurekota ili crnog kima, koristi se u liječenju različitih bolesti, kao što su probavne tegobe i nadimanje, oslabljene funkcije jetre, migrena, jača vitalnost organizma, protiv iscrpljenosti i upala. Poboljšava probavu i apetit, pospješuje znojenje i snižava tjelesnu temperaturu. Odstranjuje parazite (gliste), dobar je lijek protiv bakterijiskih, gljivičnih i virusnih oboljenja i krvarenja(epistaksa i hemofilija), te kancerogenih oboljenja. Smanjuje nivo šećera u krvi, diuretik, pospješuje lučenje mlijeka kod dojilja, regulišehormone rasta, snižava holesterola u krvi, liječi upalu nosnih šupljina, suhog kašlja, bronhijalne astme i gripe. Zabranjeno je uzimati ulje čurekota osobama sa transplatiranim organima (jetra, bubreg, srce), jer povećava imunitet, što može dovesti do odbacivanja presađenih organa.[potreban citat]
Indikacije[uredi | uredi izvor]
Sjeme crnog kumina ima širok spektar djelovanja:
- Antimikrobsko – sprečava razvoj mikroorganizama kao što su gljivice, virusi i bakterije.
- Antiviralno – uništava viruse i usporava njihovo širenje.
- Antibakterijsko – sprečava razvoj bakterija i aktivno ih eliminiše.[2]
- Antidijabeticko – pomaže kod regulacije glukose u krvi.[3]
- Antiinflamatorno – pomaže kod upalnih stanja.
- Analgetičko – smanjuje osjetljivost na bol.
- Antioksidantno – usporava i zaustavlja aktivnosti slobodnih radikala.
- Antifungalno – zaustavlja i usporava razmnožavanje gljivica. [4]
- Antihipertenzivno – pomaže kod visokog krvnog tlaka.
- Antispazmotičko – sprečava i umanjuje posljedice mišičnih grčeva.
- Bronhodilatorno – podržava sirenje bronhija.
- Digestivno – stimuliše probavu i proizvodnju žući.
- Antitumorno – usporava i zaustvačja razvoj kancerogenih čelija.
- Dijureticno – pospješuje izmokravanje
- Emenagog – reguliše menstrualni ciklus i obilnost menstruacije.
- Galaktogog – povečava količinu mlijeka kod doilja.
- Hepatoprotektivno – pomaže aktivnosti jetre. [5]
- Imunomodulator – reguliše aktivnosti imunog sistema.
- Karminativno – reguliše stomaćne gasove i rad crijeva.
- Laksativno – pomaže kod tvrde stolice i zatvora.
- Renoprotektivno – podržava pravilne funkcije bubrega.
- Vermicidno – eliminiše i izbacuje intestinalne parazite.
Ulje crnog kima[uredi | uredi izvor]
Čisto čurekotovo ulje se u narodnoj medicini i sve češće u školskoj medicini koristi u lječenju alergija neurodermitis, psoriasis, za reguliranje imunološkog sistema, protiv astme, kod kemoterapije za ublažavanje neželjenih posljedica, kod probavnih problema, visokog krvnog pritiska ili u veterinarstvu. U indijskoj narodnoj medicini važi za sredstvo koje ublažava teškoće u doba trudnoće. Flaširano se može naći u biljnim apotekama. Dobrog kvaliteta je hladno-presano egipatsko ulje čurekota (Al-Baraka-kvalitet). U srednjoj Evropi se uzgaja u Austriji (Donja Austrija) i presovano ulje je visokog kvaliteta. Zasijane površine su ograničene.
Kliničko djelovanje još nije dokazano.
Narodno vjerovanje i legende[uredi | uredi izvor]
Mnogi narodi bliskog i srednjeg istoka smatraju čurekot svetom ili čudotvornom biljkom, te se smatra za vrlo snažno antikancerogeno sredstvo.
0 komentari:
Objavi komentar